Recenzja

Tak pisze o swoim kapłaństwie Bonifacy Miązek, poeta, naukowiec, duszpasterz. Każdy przyzna, że jest to pisanie nie tylko liryczne ale i niecodzienne. Urodzony jako drugie dziecko w chłopskiej rodzinie we wsi Kolonia Szczerbacka w Radomskim, stał się szybko przykładem Europejczyka, a więc człowieka Starego Kontynentu, który znakomicie potrafi uczyć swoje otoczenie tego, co powinno być jedną z wizji Europy; dziecko biednej, chłopskiej, polskiej rodziny doprowadza dzięki własnej sile, wytrwałości i talentowi do europejskiej pozycji, której mogą pozazdrościć literaci, naukowcy i intelektualiści różnych maści. Losy polskie nie zaoszczędziły mu wydarzeń typowych dla obywateli Nadwiślańskiego Kraju w drugiej połowie XX wieku. Znalazłszy się w 1965 roku w Wiedniu, skonfrontowany zostaje z wszystkimi trudnościami emigracji. Syn ziemi radomskiej, a więc twardy orzech do zgryzienia, ani na sekundę nie załamuje rąk, co charakteryzowało bezlik polskich emigrantów. Wręcz odwrotnie... mimo wielkich problemów natury materialnej i językowej koncentruje się na polonistyce na Wiedeńskim Uniwersytecie, gdzie już w roku 1972 doktoryzuje się pisząc o Kazimierzu Wierzyńskim, a jego praca doktorska okazuje się tak dobra, że bardzo szybko zostaje opublikowana w języku niemieckim pod tytułem "Die lyrische Beschreibung im Nachkriegsschaffens Kazimierz Wierzyńskis". Günther Wytrzens, który po niezapomnianym i wielkim Josipie Hammie objął obowiązki profesora literatury na Uniwersytecie Wiedeńskim, odkrywa w Bonifacym Miązku kandydata na swojego następcę i w związku z tym zachęca go do pracy habilitacyjnej, co znajduje swój pozytywny finał w roku 1984, kiedy to dzieło "Polnische Literatur 1863 - 1914. Darstellung und Analyse" zostaje przez Senat Uniwersytetu Wiedeńskiego uznane za wywód naukowy, zasługujący na wysokie uznanie akademickie. Chyba nikogo nie zaskoczy fakt, że stąd już prosta droga do tytułu profesora.
Moja żona Zofia i ja poznaliśmy Bonifacego Miązka w czasach, kiedy sprawował niezwykle trudną funkcję duszpasterza w wiedeńskim szpitalu psychiatrycznym na Baumgartenhöhe. Wtedy właśnie, wrażliwy na wszystko Bonifacy Miązek, obserwując tam mordęgę antyalkoholowych odwykówek, a także pacjentów cierpiących na schizofrenię, psychozy i najdziwniejsze manie, przechodzi swoistą drogę krzyżową. Ten okres to czyściec w jego życiu. Może właśnie wtedy wyostrzenie tego poety na przewrotne i skomplikowane losy ludzkie osiąga swoje apogeum, a kapłan, który przecież codziennie rozmawia z Panem Bogiem, zastanawia się - nolens, volens - nad tym, czego chce Bóg skazując ludzi na tortury. Tu odkryć można najprawdziwszy szekspirowski dramat: z jednej strony pokorny sługa boży, którego credo zawsze brzmi: tylko słuchać i służyć, a z drugiej strony poeta, specjalnie uwrażliwiony na bezkresne nieszczęścia ludzi psychicznie chorych, buntujący się przeciw ich przeklętemu losowi. W jego mentalności pojawia się wielki problem moralno-etyczny: czy rezygnować wobec przeznaczenia czy też zmagać się z przekleństwem psychicznego upośledzenia otoczenia, którym się jako duszpasterz opiekuje, nie bacząc na cenę, którą za to trzeba zapłacić? Oto ludzki dramat księdza, poety i naukowca Bonifacego Miązka!
Moją żonę Zofię i mnie łączyły z profesorem Josipem Hammem, który w owym czasie razem z Wytrzęsem prowadzil Miązka do doktoratu, bardzo serdeczne i przyjacielskie stosunki, co umożliwiło mu skierowanie także i pod naszym adresem bez ogródek postulatów, których celem było zorganizowanie poprzez nasze wiedeńskie kontakty ministerialne, pomocy w ustabilizowaniu naukowej kariery Bonifacego Miązka. Moja żona Zofia, doświadczony pedagog i wieloletni lektor języka polskiego na Uniwersytecie Wiedeńskim, od razu właściwie oceniła energię i kreatywność przyszłego profesora literatury polskiej na Wiedeńskim Uniwersytecie, kontynuatora naukowej działalności takich znakomitych slawistów jak profesor Josip Hamm i profesor Günther Wytrzens. Sprawowała wówczas na uniwersytecie przy Ringstrasse ważną rolę przedstawiciela t.zw. "drugiej kurii" i w tym charakterze, po zorientowaniu się, że komisja habilitacyjna powołana w sprawie Miązka tenduje w kierunku rozbudowy ukrainistyki, bohemistyki ale absolutnie nie polonistyki, przeprowadziła - jak to później mówiono - "akcję stulecia". Udało się jej spowodować, że przeciwników habilitaciji Miązka po prostu z komisji usunięto i zastąpiono przychylnymi polonistyce naukowcami. A potem to już wszyscy razem, profesorzy Hamm, Wytrzens, Zosia i inni przyjaciele Miązka, antyszambrowali przed gabinetami ówczesnych austriackich ministrów, aby uzyskać decyzję, która w rezultacie końcowym pozwoliła nowemu, już habilitowanemu doktorowi slawistyki, zajęcie stanowiska docenta w Instytucie na Uniwersytecie Wiedeńskim. Należy tu podkreślić, że już w 1969 roku Miązek otrzymał pięcioletnie stypendium Fundacji Abrahama Woursella w Nowym Jorku, co pozwoliło mu na odejście ze stanowiska kapelana w wiedeńskim szpitalu psychiatrycznym, bezlitośnie rabującego go z sił, a przez to poświęcenie się, tym razem już całkowicie, ukochanej slawistyce. Kiedy pewnego wieczoru Josip Hamm recytował u siebie w domu - obecni byli Wanda Hamm, Günther Wytrzens oraz Zofia i Adam Zielińscy - liryki Bonifacego Miązka z intencją, aby we właściwym świetle przedstawić jego format poetycki, długo debatowaliśmy nad następującym tekstem: